Ο Επίσκοπος Ταρτού Δανιήλ, εκπρόσωπος της Αυτοδιοίκητης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Εσθονίας (ΕΠΧΕ), κάλεσε την εσθονική κυβέρνηση σε διάλογο, μετά την επαναψήφιση του αμφιλεγόμενου νόμου για τις εκκλησίες και τις ενορίες από το Κοινοβούλιο της χώρας.

Σε δήλωσή του στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Ιεράρχης τόνισε ότι η Εκκλησία δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απειλή για το κράτος, αλλά ως αναπόσπαστο κομμάτι της εσθονικής κοινωνίας. Επισήμανε ότι αν και οι αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο συζητούνταν επί σχεδόν έναν χρόνο, κανένας επίσημος διάλογος δεν πραγματοποιήθηκε με την ΕΠΧΕ. Αντιθέτως, άλλες ορθόδοξες δομές, που βρίσκονται σε σύγκρουση με την ΕΠΧΕ, κλήθηκαν ως εμπειρογνώμονες.

«Η Εκκλησία μας αναφέρθηκε επανειλημμένα στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις, αλλά κανείς δεν μας προσκάλεσε στον διάλογο», ανέφερε ο Επίσκοπος Δανιήλ. «Προτείναμε ανοιχτά να συζητήσουμε, αλλά το κράτος προχώρησε μονομερώς».

Ο επίμαχος νόμος, ο οποίος εγκρίθηκε από τη Ριγίκογκου στις 16 Σεπτεμβρίου, απαιτεί από τις θρησκευτικές οργανώσεις να τροποποιήσουν τα καταστατικά τους εάν υπάγονται σε εξωτερικά κέντρα που θεωρούνται απειλή για την εσθονική ασφάλεια. Σε περίπτωση άρνησης, δίνεται η δυνατότητα στις ενορίες να αποσχιστούν και να εγγραφούν αυτόνομα. Οι αρχές δεν κρύβουν ότι ο νόμος στοχεύει κυρίως την ΕΠΧΕ, η οποία διατηρεί κανονική σχέση με το Πατριαρχείο Μόσχας.

Ο Πρόεδρος της Εσθονίας, Άλαρ Κάρις, έχει ήδη επιστρέψει δύο φορές το νομοσχέδιο για αναθεώρηση, εκφράζοντας ανησυχίες για υπερβολικούς περιορισμούς στην ελευθερία θρησκείας. Ο Επίσκοπος Δανιήλ εξέφρασε την ελπίδα ότι ο Πρόεδρος θα διατηρήσει τη στάση του και θα αρνηθεί ξανά να υπογράψει τον νόμο. Διαφορετικά, όπως ανέφερε, το ζήτημα θα καταλήξει στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Η ένταση μεταξύ της εσθονικής κυβέρνησης και της Ορθόδοξης Εκκλησίας που υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας κορυφώθηκε το 2024, όταν το Κοινοβούλιο χαρακτήρισε τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία θεσμό που στηρίζει τη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία. Ο τότε Υπουργός Εσωτερικών, Λάουρι Λίανεμετς, είχε ζητήσει ρήξη της ΕΠΧΕ με τη Μόσχα και την καταδίκη του Πατριαρχείου ως αιρετικού.

Ο Επίσκοπος Δανιήλ κατέληξε λέγοντας: «Δεν επιδιώκουμε την αντιπαράθεση. Θέλουμε να ακουστεί η φωνή μας και να προστατευτεί το δικαίωμα των πιστών μας να ασκούν ελεύθερα τη θρησκεία τους».