Τι να κάνω, εάν η ζωή με τον άντρα μου έγινε βαρετή; Πώς να αγαπήσω ξανά τη γυναίκα μου, εάν η πρώτη αγάπη έμεινε πολύ πίσω; Τι να κάνουμε, εάν έχουμε κουραστεί ο ένας από τον άλλο και δεν είμαστε ευτυχισμένοι μαζί; Η αγάπη πέρασε, δεν μπορεί να επιστρέψει πια;

Στις ερωτήσεις αυτές απαντάει ο πρωθιερέας Φιόντορ Μποροντίν, ηγούμενος του ναού των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού στην οδό Μαροσέικ, Μόσχα. 

Εμπιστευθείτε το Θεό

Στα είκοσι πέντε χρόνια της υπηρεσίας μου ως ιερέας, δεν έχω ακούσει ποτέ από ανθρώπους, οι οποίοι τα περισσότερα χρόνια της ζωής τους τα έζησαν παντρεμένοι, ότι ήταν εύκολο. Ούτε, όμως, ένας από αυτούς μετάνιωσε για αυτά χρόνια, παρότι ο γάμος είναι μακροχρόνια και βαριά κοινή δουλειά. Επειδή, αν δεν αγωνίζεσαι για την αγάπη, τότε αρχίζει η μοναξιά από κοινού, η «ζωή για χάρη των παιδιών» είτε η αναγκαστική συμβίωση λόγω αδυναμίας να βρεις ξεχωριστά διαμερίσματα. 

Ωστόσο, είναι στο χέρι μας να μην αφήσουμε να συμβεί αυτό. Εάν, βέβαια, πιστεύουμε ότι, ο Κύριος μας δίνει τον σύζυγο για την σωτηρία μας, δηλαδή ο χαρακτήρας της γυναίκας ή του άντρα είναι ό,τι πρέπει για την ψυχή μας, προκειμένου να ανυψωθεί. Το να πεις «πέρασε η αγάπη» σημαίνει να δώσεις άδεια στον εαυτό σου για προδοσία, για εσωτερική απάτη. 

Οπότε, το πρώτο και βασικό είναι από την αρχή να εμπιστευτείτε τη Βούληση του Θεού, και να συνειδητοποιήσετε ότι, οι σχέσεις είναι παντοτινές. Αφού αυτό λένε και τα λόγια των προσευχών στο μυστήριο του Γάμου. Και μετά αρχίζει η σοβαρή, εσωτερική δουλειά για τη διατήρηση, καλλιέργεια και αύξηση της αγάπης.

Και αυτό απαιτεί …. την επικοινωνία. Θα έλεγε κανείς ότι, είναι ένα τόσο απλό πράγμα, ωστόσο ειδικά αυτό το ξεχνάμε μέσα στη δίνη των καθημερινών προβλημάτων.

Οι σύζυγοι επιλύοντας τα καθημερινά προβλήματα, θυσιάζουν το χρόνο που θα μπορούσαν να περάσουν μαζί, επί βδομάδες δεν βρίσκουν ούτε ένα λεπτό απλώς και μόνο για να συζητήσουν. Σταδιακά η ικανότητα της επικοινωνίας εξαφανίζεται, οι άνθρωποι χάνουν το κοινό ενδιαφέρον, και αυτό είναι ένα καμπανάκι για το ότι, η αγάπη φεύγει, και οι σχέσεις κινδυνεύουν. Ωστόσο, οι σχέσεις μεταξύ του άντρα και της γυναίκας αποτελούν το κεντρικό θεμέλιο, στο οποίο στηρίζεται ολόκληρη η δομή της οικογένειας. Ακόμα και η τετριμμένη διαδικασία του να ψωνίζεις από κοινού  ενισχύει την πνευματική σχέση, επειδή το ένα θέμα αναπόφευκτα συνδέεται με άλλα, πιο βαθιά. Και ήδη από την πρώτη μέρα του γάμου σας πρέπει να ξεκινήσει η δουλειά για τη διαμόρφωση και διατήρηση της πνευματικής επικοινωνίας. 

Να προσεύχεστε από κοινού

Πολλοί περιφρονούν και την άλλη πολύ σημαντική πηγή, την κοινή προσευχή. Μα, αν μιλάμε για την οικογένεια ως μικρή Εκκλησία, τότε και σ’ αυτήν πρέπει να τελούνται δικά της μυστήρια. Ειδικότερα, την ώρα της κοινής προσευχής συντελείται η μυστήρια εισέλευση  του Θεού στην ενότητα του άντρα και της γυναίκας, και η αναγέννηση αυτής της ενότητας, εάν έχει αμφιταλαντευθεί. Εάν στην προσευχή συμμετέχουν τα παιδιά, τότε και μαζί τους η σχέση θα ενισχυθεί. 

Επιπλέον, η  συνήθεια της κοινής προσευχής δεν αφήνει περιθώρια να μένετε μαλωμένοι για πολύ, επειδή ο άνθρωπος που αγαπάει αληθινά το Θεό, δεν μπορεί να προσεύχεται έχοντας κρατήσει θυμό στην καρδιά του. Θυμόμαστε τα λόγια του Χριστού: πρώτα συμφιλιώσου με τον αδερφό σου, και μετά κάνε θυσία στο Θεό. Αφού ο χρόνος που αφιερώνεις στην προσευχή, στην ουσία, είναι το ίδιο με τη θυσία. 

Να προσπαθείτε να δίνετε, και όχι να λαμβάνετε

Μερικοί λένε: αφού είμαι δυστυχισμένος στο γάμο, μήπως δεν υπήρχε ποτέ η αγάπη; Πράγματι, ο έρωτας, τον οποίο όλοι θυμούνται με τέτοια νοσταλγία, είναι μόλις το πρώτο στάδιο της αγάπης, την οποία μας χαρίζει ο Κύριος. Στη συνέχεια πρέπει να κοπιάσουμε, ώστε τα συναισθήματα να δυναμώσουν και να μετατραπούν σε αγάπη. Επειδή η αγάπη δεν είναι απλώς «χημεία», είναι το Θείο δώρο. Για την πιστότητα, την επιθυμία να διατηρήσεις και να πολλαπλασιάσεις το δώρο. 

Η αγάπη είναι η ικανότητα του να δίνεις, και όχι του να λαμβάνεις. Εκείνοι που ξέρουν μόνο να λαμβάνουν συνηθώς λένε ότι, «η αγάπη εξαντλήθηκε», όταν παύουν να λαμβάνουν. 

Θυμάμαι ένα ζευγάρι. Οι σχέσεις τους ήταν στο όριο. Και όταν προσπάθησα να το συζητήσω με τον άντρα, άκουσα ότι, για όλα φταίει η γυναίκα. Τον ρωτάω: «όταν παντρεύτηκες, ήθελες να την κάνεις ευτυχισμένη;» Και μου απαντάει έκπληκτος: «Πολύ ενδιαφέρουσα σκέψη, πότε δεν το είχα σκεφτεί!». Το φαντάζεστε ότι, επρόκειτο για άνθρωπο που διένυε την τέταρτη δεκαετία της ζωής του, ήταν πιστός, της εκκλησίας, οικογενειάρχης …

Να μην προδίδετε

Όταν η πνευματική σχέση μεταξύ των συζύγων εξαφανίζεται, ο κίνδυνος να υποκύψεις στον πειρασμό της λαγνείας, απιστίας, είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Αλλά ακόμα και αυτή την στιγμή, μπορείς να προσπαθήσεις να αποκαταστήσεις τη χαμένη επαφή, και όχι να προδίδεις τον σύζυγό σου. Την έλξη για άλλον άνθρωπο πρέπει να την κόβετε ακόμα και στο επίπεδο της πρόθεσης. 

Για έναν παντρεμένο άνδρα όλες οι γυναίκες, εκτός από την σύζυγο, είναι μητέρες, αδερφές ή κόρες, ενώ για την παντρεμένη γυναίκα όλοι οι ξένοι άντρες είναι πατέρες, αδέλφια ή γιοι. 

Συμβαίνει η γυναίκα να είναι πιστή, να φροντίζει την οικογένεια, αλλά ο άντρας αρχίζει να την απατά, και να λέει: «Δεν θέλω να διαλύσω την οικογένεια, αλλά ούτε και μπορώ να μην απατώ». Ωστόσο, όταν η γυναίκα κάνει αίτηση διαζυγίου, τότε ο άντρας την κατηγορεί και από πάνω, ότι αυτή διέλυσε το γάμο. Υπάρχουν, όμως και άνθρωποι, που απλά δεν μπορούν να συνεχίζουν να ζουν μαζί μετά από τέτοια προδοσία. Ναι, και ο Χριστός παρότι δεν επέτρεπε το χωρισμό, κάνει την εξαίρεση λόγω απιστίας, εδώ την απόφαση θα την πάρει η παθούσα πλευρά. 

Οι γονείς μου χώρισαν, όταν ήμουν δώδεκα χρονών. Σήμερα έχω κλείσει τα εξήντα, αλλά μέσα μου όλα με πονάνε μέχρι και σήμερα. Και για πάντα θα πονάνε.  Επειδή θυμάμαι αυτό το διαιρεμένο στα δυο σύμπαν, αφού αγαπούσα και τον πατέρα μου, και τη μητέρα μου, και έπρεπε να είναι μαζί, αλλά αποφάσισαν να είναι χώρια. Δεν γίνεται όμως, απλώς να απαρνηθεί ο ένας τον άλλο, χωρίς να προδίδεις ταυτόχρονα τα παιδιά σου. Αν και τα παιδιά υποφέρουν περισσότερο από όλους σε τέτοια κατάσταση. 

Να συνοψίσουμε

Ο θρησκευτικός γάμος είναι η ανεξάντλητη πηγή. Συμβαίνει καμιά φορά να φεύγει κάπου  βαθιά, και πρέπει να καταβάλεις κόπο για να την κάνεις να ρέει με ξανά πιο δυνατά.

Πρέπει να σταματήσουμε να ψάχνουμε ελαττώματα στον σύζυγό μας και να ψάχνουμε κάποιον καινούργιο, σκεπτόμενοι ότι, είμαστε δυστυχισμένοι. Να θυμάστε, ο εγωισμός, η αυταρέσκεια καταστρέφει την οικογένεια. Ωστόσο, αν καταλάβετε εγκαίρως ότι, το κέντρο της ζωής σας είναι ο Κύριος, και η κύρια αποστολή σας είναι να υπηρετείτε ο ένας τον άλλο, και τα παιδιά σας, τότε σε δέκα χρόνια θα θυμάστε με τρόμο ότι, κάποτε παραλίγο να χωρίσετε και μπορούσατε να χάσετε ο ένας τον άλλο. Κ

Και να έχετε υπομονή και ανοχή. Ακόμα και αν έχετε το πιο ιδανικό σύντροφο ζωής, και είστε τρελά ερωτευμένοι μαζί του, πρέπει να συνέχεια να δουλεύετε, ώστε να διατηρήσετε αυτή την αγάπη. Το πρόβλημα δεν είναι το ότι, οι σύζυγοι δεν ταίριαξαν, το ότι αποδείχθηκαν διαφορετικοί, είτε γενικά δεν είναι αυτοί, με τους οποίους ονειρεύονταν να περάσουν όλη τη ζωή τους. Το πρόβλημα είναι το ότι, έχουν αμελήσει το γάμο τους. Και ο γάμος δεν είναι ένα επίπεδο στο παιχνίδι που πρέπει να περάσεις. Ο γάμος είναι ένα παραδεισένιο δέντρο, το οποίο πρέπει να μεγαλώνεις και να προσέχεις. Η

 Χριστιανική αγάπη φεύγει από το εξωτερικό, σωματικό και μέσα από την ψυχή φτάνει στο πνευματικό. Οι άνθρωποι που έζησαν μαζί σαράντα ή πενήντα χρόνια, δεν νιώθουν πια σαρκική έλξη μεταξύ τους, αλλά πράγματι αποτελούν την ενσάρκωση της έκφρασης «οι δυο εις σάρκαν μιαν». Είναι σαν ένας άνθρωπος, μιλάνε με την ίδια προφορά, έχουν την άποψη για τα πράγματα και παρόμοιες σκέψεις για τα πάντα. Πώς μπορεί να εξαφανιστεί τέτοια αγάπη;

Μα, αν σας φαίνεται ότι, η αγάπη έχει πεθάνει, τότε παρόλα αυτά προσπαθήστε να την αναστήσετε. Και ταυτόχρονα να θυμάστε ότι, οποιεσδήποτε εργασίες επισκευής κοστίζουν ακριβότερα από τις εργασίες ανοικοδόμησης, και το αποκατασταθέν πράγμα πάντοτε είναι άψυχο σε σχέση με το πρωτότυπο. Βεβαίως, ο γάμος δεν προσαρμόζεται σε κανένα σχέδιο, και δεν υπάρχει καθολική λύση για όλα τα προβλήματα. Ωστόσο ο γάμος είναι σπουδαία και υπέροχη δημιουργική δουλειά.