Στις 18 Μαΐου 2025 πραγματοποιήθηκε θρησκευτική πομπή και πανηγυρική Θεία Λειτουργία στην αρχαία βασιλική της Αγίας Τριάδας στη βουλγαρική πόλη Νέσεμπαρ, αναφέρει ο ιστότοπος της Βουλγαρικής Εκκλησίας. Η λειτουργία γιορτάστηκε από ιερείς της βουλγαρικής και της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και οι εορτασμοί χρονολογήθηκαν για να συμπέσουν με μια ιστορική ημερομηνία: αυτή η ημέρα σηματοδότησε την 100η επέτειο της βίαιης εξόδου των Ελλήνων από τη Μεσεμβρία, όπως ονομαζόταν αυτή η παράκτια πόλη στο παρελθόν. 

Η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας χτίστηκε στα τέλη του 5ου — αρχές του 6ου αιώνα. Κατά τον Μεσαίωνα, χρησίμευσε ως καθεδρικός ναός της Επισκοπής του Νεσεμπάρ, αλλά κατά την εποχή των Σταυροφοριών λεηλατήθηκε και εγκαταλείφθηκε και οι υπηρεσίες λατρείας δεν έχουν πραγματοποιηθεί σε αυτό από τον 13ο αιώνα. Σήμερα, η βασιλική περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και περιλαμβάνεται επίσης στους τοπικούς καταλόγους μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς στη Βουλγαρία.

Κατόπιν πρόσκλησης του Μητροπολίτη Σλίβεν Αρσένιου, ο Μητροπολίτης Παντελεήμων της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Μαρώνειας και Κομοτηνού ηγήθηκε της εορταστικής Επισκοπικής Θείας Λειτουργίας στη Βασιλική της Αγίας Σοφίας για πρώτη φορά τα τελευταία 600 χρόνια. Μαζί του συγκεντρώθηκαν Βούλγαροι επίσκοποι: ο Μητροπολίτης Νικόλαος του Πλόβντιβ, ο Μητροπολίτης Κυπριανός του Σταροζαγόρι, ο Επίσκοπος Σιόνιος του Βελίτσκι, εφημέριοι της Αρχιεπισκοπής του Πλόβντιβ και πολυάριθμοι κληρικοί από τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Μια ξεχωριστή στιγμή ήταν η κοινή παράσταση του συμβόλου της πίστης και της προσευχής "Ο Πατέρας μας" στα ελληνικά και τα βουλγαρικά.

Στο κήρυγμά του, ο Μητροπολίτης Αρσένι υπενθύμισε την τραγωδία πριν από έναν αιώνα και τόνισε ότι, παρά τα βάσανα, η Ορθόδοξη Εκκλησία παραμένει πάντα ένας τόπος ενότητας. "Δεν θέλουμε ποτέ να ξανασυμβεί αυτό... η κοσμική πολιτική μπορεί να διχάσει, αλλά η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία ενώνεται. Έτσι ήταν στην αρχή, έτσι είναι τώρα, και έτσι θα είναι μέχρι το τέλος του χρόνου", είπε ο Ιεράρχης. Τόνισε ότι όλοι οι σημερινοί κάτοικοι της Μεσημβρίας — όχι μόνο Βούλγαροι, αλλά και Έλληνες, ρωσική, Ουκρανοί και άλλοι-μπορούν να βρουν πνευματικό καταφύγιο στην αγκαλιά της Εκκλησίας, όπως στο "ασφαλέστερο λιμάνι στη φουρτουνιασμένη θάλασσα της ζωής".

Πριν από την έναρξη της Θείας Λειτουργίας, πραγματοποιήθηκε πομπή με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας "Μεγαριώτισσα" από την Εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στη Βασιλική της Αγίας Σοφίας. Η εορταστική πομπή συγκέντρωσε εκατοντάδες προσκυνητές, συμπεριλαμβανομένων Ελλήνων που έφτασαν από τη Νέα Μεσημβρία (Ελλάδα), έναν οικισμό που ιδρύθηκε από πρόσφυγες μετά τα τραγικά γεγονότα του 1925.

Πριν από εκατό χρόνια, το 1925, η έξοδος των Ελλήνων από τη βουλγαρική πόλη Μεσέμπρια (τώρα Νεσεμπάρ) ήταν μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας εθνοκάθαρσης και αναγκαστικής ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας. Αυτό συνέβη στο πλαίσιο της εθνικιστικής πολιτικής που ακολουθήθηκε μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913), τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στο πλαίσιο της λεγόμενης Συνθήκης Ειρήνης του νέι του 1919, που υπογράφηκε από τη Βουλγαρία με τις νικηφόρες δυνάμεις. Η συμφωνία προέβλεπε ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας — αφενός, οι Βούλγαροι εγκατέλειπαν τη Βόρεια Ελλάδα (ειδικά τη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη) και, αφετέρου, οι Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Βουλγαρία.