Στις 11 Σεπτεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του καταλόγου "χειρόγραφα της σερβικής ορθογραφίας" της Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη (RNB) στην κρύπτη της Εκκλησίας του Αγίου Σάβα στο Βράχαρ. Αυτό αναφέρεται από την ιστοσελίδα της Σερβικής Εκκλησίας. Ο συγγραφέας του έργου είναι η Zhanna Levshina, ερευνητής στο Τμήμα χειρογράφων της Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης, ο κατάλογος είναι αποτέλεσμα πολλών ετών εργασίας και περιλαμβάνει περιγραφές 382 σερβικών χειρογράφων — κυρίως λειτουργικών βιβλίων και θεολογικών πραγματειών.

Μετά την παρουσίαση, πραγματοποιήθηκε Επιστημονικό Συνέδριο "Σερβικά χειρόγραφα στο έδαφος της Ρωσική Ομοσπονδία". Η συνάντηση άνοιξε ο Επίσκοπος Τίχων της Μοραβίας, ο οποίος μετέφερε την ευλογία του Πατριάρχη Πορφίρι της Σερβίας στο ακροατήριο. Στην εκδήλωση συμμετείχαν εξέχοντες επιστήμονες από τη Ρωσία και τη Σερβία, μεταξύ των οποίων ο Ντένις Ζίπκιν, διευθυντής της Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη, Ο καθηγητής Βίκτορ Σάβιτς και άλλοι.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει περιγραφές κωδίκων και αποσπάσματα χειρόγραφων βιβλίων της σερβικής μετάφρασης της εκκλησιαστικής σλαβικής γλώσσας από τις συλλογές του Τμήματος χειρογράφων της Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη. Τα χειρόγραφα χρονολογούνται από τους XII-XIX αιώνες και προέρχονται από διάφορες περιοχές του Ορθόδοξου κόσμου — Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, Άγιο Όρος, Σινά και άλλα, στα οποία οι Σλαβικοί γραμματείς χρησιμοποίησαν ορθογραφία Zetsko-Khum, Rash και Resava. Στο σύνολό τους, είναι ένα πολύτιμο σύνολο πηγών για την ιστορία του βιβλίου και του γραπτού πολιτισμού των νότιων Σλάβων. Σύμφωνα με την υπηρεσία Τύπου του Τμήματος χειρογράφων, τα χειρόγραφα που είναι αποθηκευμένα στο τμήμα έχουν ψηφιοποιηθεί και παρουσιαστεί στο διαδικτυακό έργο "Σερβικά χειρόγραφα στη Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη".

Μεταξύ των σερβικών χειρογράφων που αποθηκεύονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σερβίας είναι οι Αγίες Γραφές, τα λειτουργικά βιβλία, η αγιογραφία, οι θεολογικές πραγματείες, τα ιστοριογραφικά και λογοτεχνικά μνημεία. Πολλά χειρόγραφα βιβλία είναι ενδιαφέροντα για ιστορικά αρχεία. Το πιο σημαντικό μνημείο της σερβικής λογοτεχνίας στη συλλογή είναι το ευαγγέλιο του Βουκάν, που δημιουργήθηκε γύρω στο 1202 και πήρε το όνομά του από τον μεγάλο Ζουπάν Βουκάν, γιο του Στέφαν Νεμάνι. 

Φωτογραφία: tvhram.rs