Ο Άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. η μητέρα του, όπως και η Άννα, έφερε τον γιο της Σαμουήλ στο ναό του Κυρίου (1 Σαμ.1: 28), τον έφερε επίσης στον Άγιο Αλέξανδρο, Πατριάρχη Αλεξανδρείας, και τον έδωσε στο ναό για να υπηρετήσει τον Θεό. Και άρχισε να περνά τη ζωή του στο ναό, εκπληρώνοντας με ζήλο τις εντολές του Θεού.
Το 319, ο Πατριάρχης τον χειροτονεί διάκονο της Εκκλησίας της Αλεξάνδρειας. Ήδη αυτή τη στιγμή, ο Άγιος Αθανάσιος άρχισε να γράφει έργα. Ο μελλοντικός άγιος είδε ότι οι νεοαφιχθέντες στην εκκλησία του Χριστού δεν είχαν ζήλο, δεν είχαν αληθινή ευσέβεια, πολλοί από αυτούς αναζητούσαν δόξα για τον εαυτό τους, μιλούσαν ανοησίες και μετέφεραν όλα τα ειδωλολατρικά έθιμα που είχαν προηγουμένως στη χριστιανική ζωή. Εμφανίστηκε κάποιος Άριος που βλασφημούσε τον Χριστό, ταπείνωσε τη μητέρα του Θεού και εξόργισε τον λαό, διδάσκοντας τον λαό να αναζητήσει τιμή και δόξα, να διεισδύσει στην εκκλησία, να επιτύχει την ιεροσύνη και ακόμη και την επισκοπή. Και πολλοί τον άκουσαν και έγιναν οπαδοί αυτής της αίρεσης – Αρειανοί. Και αυτή η αίρεση εξαπλώθηκε τόσο πολύ που σχεδόν κατέκλυσε ολόκληρη την εκκλησία – ήταν μια μεγάλη μάχη. Το 325, ο Άγιος Αθανάσιος παρακολούθησε τη Σύνοδο της Νίκαιας, όπου αντιτάχθηκε στον Άριο.
Το 326, μετά το θάνατο του Πατριάρχη Αλεξάνδρου, ο Άγιος Αθανάσιος εξελέγη στην έδρα της Αλεξάνδρειας. Ως επίσκοπος, ο Αθανάσιος ταξίδεψε σε εκκλησίες, μίλησε πολύ, πολέμησε εναντίον των Αρειανών, έγραψε, τους κατήγγειλε και όλοι οι ψεύτικοι Χριστιανοί επαναστάτησαν εναντίον του και άρχισαν να τον συκοφαντούν. Εκείνη την εποχή βασίλευε ο Μέγας Κωνσταντίνος (306-337), θεωρήθηκε προστάτης της Εκκλησίας του Χριστού. Κατανοούσε καλά τη στρατιωτική στρατηγική, τη διπλωματία και τις κρατικές υποθέσεις, αλλά δεν γνώριζε τις εκκλησιαστικές υποθέσεις ή το κήρυγμα του Ευαγγελίου, γι ' αυτό δίστασε μεταξύ του Αριανισμού και της Ορθοδοξίας.
Εκμεταλλευόμενοι την καλοσύνη και την απλότητα του αυτοκράτορα, οι αιρετικοί περικύκλωσαν ολόκληρη την αυλή του, διείσδυσαν σε όλα τα γραφεία και άρχισαν να ψιθυρίζουν αιρέσεις και ψεύδη και να εισάγουν σχίσματα. Κατηγόρησαν τον Αρχιεπίσκοπο Αθανάσιο ότι ήταν κακός άνθρωπος, ότι δεν υπάκουσε στον βασιλιά, εισέπραττε φόρους ξεχωριστά από το βασιλικό θησαυροφυλάκιο και διέπραξε κακές πράξεις, ότι ήταν μάγος, εγκληματίας και πόρνος. Ο αυτοκράτορας είδε μεγάλη διαμάχη, εχθρότητα και προσπάθησε να εδραιώσει την ειρήνη, αλλά υπήρχαν στιγμές που ο πόλεμος μπορούσε να ανοίξει και στη συνέχεια πρότεινε στον Άγιο Αθανάσιο να αποσυρθεί κάπου για λίγο. Ο άγιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της μακράς βασιλείας του στην εξορία και στη συνέχεια απολάμβανε συχνά την υποστήριξη των μοναχών και ήταν σε φιλία τόσο με τους πατέρες του μοναχισμού, τους Αγίους Αντώνιο και Παχώμιο.
Συγκεκριμένα, αιρετικοί και κακοί άνθρωποι προσπάθησαν να κατηγορήσουν τον Άγιο Αθανάσιο ότι δεν άκουγε τις εντολές του αυτοκράτορα, δεν έδινε προσοχή στις συνταγές του, δεν δέχτηκε τον Άριο στην εκκλησιαστική κοινωνία, ότι ήταν μάγος και μάγος, ήταν προφανείς μάγοι οι ίδιοι, και ότι μέσω κάποιου είδους νεκρού χεριού, που φέρεται να ανήκει στον κληρικό Αρσένι, δημιουργεί γοητείες. Ο αυτοκράτορας διέταξε έρευνα. Ο Αρσένι ήταν κληρικός, αναγνώστης, έχοντας διαπράξει κάποιο αδίκημα, κρύφτηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα και όταν άρχισε να διαδίδεται παντού, έδειξε μια αίσθηση αλήθειας και δικαιοσύνης, επειδή ο Άγιος Αθανάσιος του Χριστού ήταν αθώος και ο ίδιος ο Αρσένι ήταν εντελώς άθικτος, το χέρι του δεν κόπηκε, ένα άλλο άτομο ήταν κάπου οι δικαστές βρέθηκαν κακοί, αν και πολλοί από αυτούς ήταν επίσκοποι. Λυπημένος για τον πατέρα και τον ευεργέτη του, και θρηνώντας στην καρδιά του ότι η αλήθεια νικήθηκε παράνομα από ψέματα, ήρθε κρυφά στον ίδιο τον Αθανάσιο, προσκυνώντας στα Τίμια πόδια του. Ο ευλογημένος Αθανάσιος, χαρούμενος για την άφιξη του Αρσένι, τον διέταξε να μην εμφανιστεί σε κανέναν μέχρι τη δίκη.
Εν τω μεταξύ, το κακόβουλο μίσος των αντιπάλων του Αθανασίου αυξήθηκε τόσο πολύ που πρόσθεσαν ένα άλλο ψέμα σε ένα: δωροδόκησαν μια ξεδιάντροπη γυναίκα για να συκοφαντήσει τον Άγιο Αθανάσιο, ότι είχε διαπράξει ανομία μαζί της. Όταν άρχισε η δίκη, οι δικαστές κάθισαν στις θέσεις τους και εμφανίστηκαν οι συκοφάντες, και αυτή η γυναίκα εισήχθη. Κλαίγοντας, παραπονέθηκε για πολύ καιρό για τον Άγιο, τον οποίο δεν είχε δει ποτέ και δεν ήξερε καν πώς έμοιαζε. Όλοι άκουγαν με δυσπιστία. Αλλά δεν ήθελε καν να μάθει την ευσέβεια του Ευαγγελίου, χαίρεται που της είχαν δώσει πολλά χρήματα. Εκείνη την εποχή, ο φίλος του Αθανασίου, ο Πρεσβύτερος Τιμόθεος, που στεκόταν μαζί του έξω από την πόρτα και άκουγε τα πάντα, αγανάκτησε στο πνεύμα και, μπαίνοντας απροσδόκητα στην αίθουσα του δικαστηρίου, στάθηκε βιαστικά μπροστά στα μάτια αυτού του συκοφάντη, σαν να ήταν ο ίδιος ο Αθανάσιος. της απευθύνθηκε με τόλμη: "έκανα βία εναντίον σου τη νύχτα, όπως λες;  Και φώναξε στους δικαστές με ακόμη μεγαλύτερη ντροπή: "αυτός, αυτός είναι ο κακοποιός μου και ένας κακοποιός ενάντια στην αγνότητά μου.αυτός..."Οι κριτές γέλασαν όταν είδαν την κακία, την σκηνοθετημένη κωμωδία και την έστειλαν μακριά. Αλλά οι αντίπαλοι του Αγ. Ο Αθανάσιος, αν και ντρεπόταν, δεν ηρέμησε και άρχισε να τον κατηγορεί ότι δολοφόνησε τον Αρσένι, δείχνοντας ένα είδος τρομερού νεκρού χεριού. Ο Άγιος Αθανάσιος τους άκουσε υπομονετικά και σιωπούσε και μετά ρώτησε: "Υπάρχει κανείς ανάμεσά σας που γνώριζε καλά τον Αρσένι; Μπορεί κάποιος από εσάς να επιβεβαιώσει αν αυτό είναι πραγματικά το χέρι του;"Και η πλειοψηφία των άδικων δικαστών σηκώθηκε, πήδηξε και άρχισε να ισχυρίζεται ότι αυτό ήταν πράγματι το χέρι του Αρσένι. Και τότε, όταν έδειξαν τις βρώμικες καρδιές τους και την απάτη τους, ο Άγιος τράβηξε πίσω την κουρτίνα πίσω από την οποία στεκόταν ο Αρσένι, τον οδήγησε μπροστά στη Συνέλευση και ρώτησε: "Και ποιος είναι αυτός που στέκεται μπροστά σου; Είπες ότι ο Αρσένι είναι νεκρός, αυτό είναι το χέρι του". Και όλοι τρομοκρατήθηκαν. "Εδώ, άνδρες, και Arseny!  Ο Άγιος Αθανάσιος ανακοίνωσε. - Εδώ είναι τα χέρια του, τα οποία δεν κόπηκαν καθόλου! Δείξε μου τον Αρσένι σου, αν έχεις, και πες μου σε ποιον ανήκει το κομμένο χέρι που σε καταδικάζει ότι διέπραξες αυτό το έγκλημα". Αλλά οι δικαστές συνέχισαν να κρατούν το δικαστήριο, εξαντλώντας όλη τη συκοφαντία τους. Και ο Άγιος Αθανάσιος, ανίκανος να αντέξει την αδικία που διαπράχθηκε, κατέθεσε δυνατά σε ολόκληρο το Συμβούλιο: "η αλήθεια έχει σβήσει, η αλήθεια έχει καταπατηθεί, η δικαιοσύνη έχει χαθεί, η νόμιμη έρευνα και η προσεκτική εξέταση των υποθέσεων έχουν εξαφανιστεί από τους δικαστές! Είναι νόμιμο για εκείνους που επιθυμούν να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους να κρατηθούν σε δεσμούς και για τη δίκη ολόκληρης της υπόθεσης να ανατεθεί σε συκοφάντες και εχθρούς και για τους ίδιους τους συκοφάντες να κρίνουν αυτόν που συκοφαντούν;"Ο Άγιος αθωώθηκε από τον αυτοκράτορα και στάλθηκε στην Αλεξανδρινή έδρα του.
Όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος πέθανε και ο δεύτερος γιος του Κωνστάντιος ανέλαβε τον θρόνο, ολόκληρη η αυτοκρατορική αυλή τάχθηκε με τους Αρειανούς. Άρχισαν να διώκουν τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, να εξορίζουν επισκόπους και να τοποθετούν στους θρόνους κακούς, προδοτικούς, πόρνους και αιρετικούς που δεν αναγνώριζαν τον Ιησού Χριστό ως Θεό. Και ο Άγιος Αθανάσιος έπρεπε να φύγει στη Ρώμη, όπου έμεινε για τρία χρόνια.
Τότε ο Κύριος έκρινε τα πάντα με την κρίση του: τιμώρησε τον Άρειο και τους αιρετικούς, και ο κακός βασιλιάς χάθηκε. Μετά από αυτόν, ο Ιουλιανός ο Αποστάτης βασίλευσε για δύο χρόνια, ακολουθούμενος από τον Ιωβινιανό τον ευσεβή, τότε τον Βαλένσο, ο οποίος, αν και έκανε πολύ κακό στην εκκλησία, αλλά, φοβούμενος την εξέγερση των Αλεξανδρινών, επέτρεψε στον Άγιο Αθανάσιο να επιστρέψει και να κυβερνήσει άφοβα την Αλεξανδρινή Εκκλησία. Και περιγράφεται στη ζωή του Αγίου Αθανασίου ότι έζησε με ειρήνη και ηρεμία για τελευταία φορά της ζωής του και αναπαύθηκε στον Κύριο στις 2 Μαΐου 373, σε ηλικία 76 ετών.
Ο Άγιος Αθανάσιος ήταν επίσκοπος της πόλης της Αλεξάνδρειας για 46 χρόνια και εκδιώχθηκε από τον άμβωνα πολλές φορές και επέστρεψε επειδή οι Αρειανοί, που αυτοαποκαλούνται Χριστιανοί που πιστεύουν στο Ευαγγέλιο, αναζήτησαν και επινόησαν την ενοχή για να καταδικάσουν και να θανατώσουν τον Άγιο. Αλλά ο Κύριος, διακηρύσσοντας το Ευαγγέλιο, δεν κήρυξε να σκοτώσει τους εχθρούς του.αυτοί οι ίδιοι κακοί προσποιήθηκαν ότι βαφτίστηκαν, έγιναν χριστιανοί και πίστευαν χωρίς ευσέβεια.