«Με όποιον δάσκαλο καθίσεις…»
Νίνα Πωγωνίνα
Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχει μια λαϊκή ρήση, που αποτυπώνεται στην φράση: "Με όποιον δάσκαλο καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις". Κάθε οικογένεια με παιδιά αργά ή γρήγορα έρχεται αντιμέτωπη με την κατάσταση που το παιδί τους επιλέγει τους φίλους, τις φίλες και τις παρέες για επικοινωνία.

Οι γονείς φυσικά ανησυχούν, επειδή φοβούνται την αρνητική επιρροή των κακών παιδιών στο δικό τους παιδί. Και αυτό είναι σωστό, διότι τα πράγματα με την επιλογή των φίλων συχνά δεν πάνε ακριβώς όπως θα θέλαμε να πάνε και καμιά φορά είναι εντελώς δυσμενή.

Προκειμένου να κατανοήσουμε και να αποτρέψουμε αυτήν την ενίοτε δραματική κατάσταση στην οικογένεια, ας θυμηθούμε κάποια ηλικιακά χαρακτηριστικά της κοινωνικοποίησης των παιδιών  και των εφήβων, ώστε να μην χάσουμε τη στιγμή που η συμπεριφορά του παιδιού θα απαιτήσει αυξημένη προσοχή και έγκαιρη βοήθεια σε περίπτωση δημιουργίας προβλημάτων.

Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι όταν ένα παιδί είναι σε ηλικία από 1 έως 5 ετών, μιμείται την οικογένεια και τους πρώτους του φίλους σε όλες τις καλές και κακές συμπεριφορές χωρίς δεύτερη σκέψη.

Από την ηλικία των 5 έως 7 ετών, μερικές φορές επιλέγει πλέον τους φίλους του με παράδοξο τρόπο – προσελκύοντας το αντίθετο: ένα ήσυχο, ντροπαλό κορίτσι προσκολλάται σε μια δραστήρια και θορυβώδη παρέα, ένα ήρεμο και επικεντρωμένο αγόρι αναζητεί παρέα ενός νταή και ζαβολιάρη φίλου. Λες και το παιδί αναζητά στον φίλο του τα χαρακτηριστικά που του λείπουν, εξισορροπώντας με τον τρόπο αυτό το δικό του χαρακτήρα. Αυτό είναι λογικό.

Σε ηλικία από 7 έως 11 ετών, αρχίζει να λειτουργεί η αρχή της «παπαγαλίας», όταν το παιδί επιλέγει ένα πρότυπο μεταξύ των συνομήλικών του και αρχίζει να το μιμείται. Αυτήν την περίοδο οι γονείς πρέπει να είναι επιφυλακτικοί!

Ποιόν διαλέγει το παιδί σας, ποιόν έκανε πρότυπο, ποιές ενέργειες των φίλων του/της αρέσουν στον γιο ή την κόρη σας; Σε περίπτωση που ως πρότυπο έχουν επιλεγεί το διάβασμα, η ευγένεια, η άψογη διαγωγή, τα αθλήματα, η βοήθεια στους αδύναμους, η φιλοζωία, ένα ενδιαφέρον χόμπι, τα πράγματα είναι ευχάριστα. Τι γίνεται όμως σε περίπτωση που η «μαγκιά» βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση: το παιδί δεν διαβάζει, κάνει απουσίες, γίνεται επιδεικτικά αγενές και άσπλαχνο, καπνίζει, ίσως και παίρνει εισπνεόμενα, κλέβει; Δυστυχώς, αυτό το δεύτερο πρότυπο προσελκύει τις πιο εύθραυστες ψυχές συχνότερα από το πρώτο.

Όλα τα παιδιά από αυτήν την ηλικία προσπαθούν να σχηματίσουν ομάδες, ικανοποιώντας με αυτόν τον τρόπο την ηλικιακή τους ανάγκη για «ομαδοποίηση». Οι καλές και οι κακές παρέες δημιουργούνται ανάλογα με τα ενδιαφέροντα της ομάδας και τις προτιμήσεις του αρχηγού της.

Η αυτοδιάθεση του παιδιού θα εξαρτηθεί από τη γονική σας προσοχή κατ’ αυτή την μοιραία για αυτό περίοδο.

Εάν το παιδί σας προτίμησε μια παρέα με κακή φήμη, μην βιαστείτε να κατηγορήσετε ή να καταδικάσετε τους νέους, δυσάρεστους για σας φίλους του. Πρέπει να καταλάβετε ότι το παιδί σας βρέθηκε εκεί με την δική του θέληση, προτιμώντας αυτούς από την δική σας καλή παρέα - την οικογένειά σας. Πρέπει να το συνειδητοποιήσετε, να αποδεχτείτε, και να ξεκινήσετε να σκέφτεστε και να ενεργείτε, προκειμένου να διορθώσετε την κατάσταση με τη βοήθεια και την προσευχή του Θεού προτού είναι πολύ αργά. Τα πρώτα σημάδια ότι το παιδί έχει πρόβλημα είναι τα εξής: ξεκίνησαν οι απουσίες στο σχολείο, έγινε αγενής, ατημέλητος, προσπαθεί να αποκρύψει τη σελίδα του στο Διαδίκτυο, κρύβει το τηλέφωνό του, είναι είτε λυπημένο είτε υπερενθουσιασμένο χωρίς κάποιον φανερό λόγο. Εμφανίζονται οι περίεργες μυρωδιές του αλκοόλ, του καπνού και κάποιες άλλες. Στην ομιλία ακούγοντα οι υβριστικές λέξεις και οι επιθετικές δηλώσεις. Τι να κάνουμε και ποιος φταίει; Μην βιαστείτε με τις μεγαλόφωνες κατηγορίες ενάντια στους φίλους του, θυμηθείτε ότι τους επέλεξε το ίδιο το παιδί σας. Μην φωνάζετε, μην ξεσπάτε στον αχάριστο, για τον οποίο τα θυσιάσατε όλα και ο οποίος αποδείχθηκε τέτοιος... Αυτό δεν λειτουργεί καθόλου! Είναι επικίνδυνο να τον κλειδώσετε στο σπίτι, να του περιορίσετε πρόσβαση στο τηλέφωνο και στο Διαδίκτυο. Μην κάνετε κατάχρηση της γονικής σας εξουσίας και της βίας. Το παιδί θα βρει έναν άλλο, πιο κρυφό τρόπο επικοινωνίας με τους φίλους του.

Αντίθετα, αντί γι’ αυτά τα αναποτελεσματικά μέτρα, αρχίστε να προσεύχεστε θερμά για το παιδί σας και αναζητήστε την φαινομενικά χαμένη εμπιστοσύνη μεταξύ σας, όταν το παιδί ακόμα μοιραζόταν μαζί σας όλα όσα του συνέβαιναν στο σχολείο και στο δρόμο. Αντί να κατακρίνετε τα πρότυπά του (δεν γνωρίζετε τις περιστάσεις της ζωής τους, οπότε δεν είστε αρμόδιοι να τους κρίνετε!), βρείτε έναν διακριτικό τρόπο για να απομυθοποιήσετε την «μαγκιά» τους, αντιθέτοντάς την με τα καθημερινά σας παραδείγματα των ενεργειών που τιμούν τον άνθρωπο αντί να τον δυσφημίζουν. Χρησιμοποιήστε τα παραδείγματα από τα βιβλία εάν η ανάγνωση συνηθίζεται στην οικογένειά σας. Στη συνέχεια, δείξτε του τα πλεονεκτήματα του αθλητισμού, της μουσικής, των ενδιαφερόντων χόμπι και των επιτευγμάτων που θα μπορούσε να κάνει σε αυτά αντί να αλητεύει στους δρόμους ψάχνοντας για μπελάδες.  Ο έφηβος έχει ανάγκη για συζήτηση, μιλήστε του! Όχι συγκαταβατικά, αφ' υψηλού, από το γονικό σας βάθρο, αλλά πιο απλά, πιο εμπιστευτικά. Θυμηθείτε πώς ο Κύριος Ιησούς Χριστός μιλούσε σε απλούς ανθρώπους με παραβολές, εξηγώντας την σκέψη του απλά και κατανοητά και όχι αλαζονικά.

Να ρωτάτε έναν έφηβο πιο συχνά: «Εσύ τι πιστεύεις; Ποιά είναι η γνώμη σου? Μπορείς να μου το εξηγήσεις;" Αυτή η αντίδραση είναι άκρως απαραίτητη.

Αν όμως το ανεπανόρθωτο έχει ήδη συμβεί και όλες οι προσπάθειες απομάκρυνσης του παιδιού από την κακή παρέα απέτυχαν, το παιδί ήδη έμπλεξε σε εγκληματικότητα, εθισμό στα ναρκωτικά και το θέμα προχώρησε, έχει νόημα να αλλάξετε αμέσως τον τόπο κατοικίας, μέχρι και να μετακομίσετε σε μια άλλη πόλη. Είναι δύσκολο, αλλά αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος, η τύχη του παιδιού σας, ακόμη και η ζωή του, είναι πιο πολύτιμη. Οπότε, να είστε προσεκτικοί εγκαίρως! Ακούστε πάντα αυτό που σας λέει το παιδί σας, μην προφασίζεστε την εργασία σας ή τις δουλειές του σπιτιού, ασχοληθείτε σε βάθος με τα «αστεία και ενοχλητικά» προβλήματά του, γιατί αυτά μπορούν να αποβούν σημαντικά και μοιραία για την επιλογή του: η καλή παρέα της οικογένειας σας ή μια κακή ξένων ανθρώπων με απρόβλεπτο αποτέλεσμα. Ειδάλλως, θα το ακούνε προσεκτικά και θα το συμβουλεύουν τα εντελώς διαφορετικά "πρότυπα". Και ο Θεός βοηθός στην ανατροφή των παιδιών σας!